20 lipca 2022 roku w Warszawie, podczas konferencji prasowej podsumowującej ponad 20 lat działalności Instytutu, prezes IPN dr Karol Nawrocki zaprezentował dokonania IPN.

– Wyszliśmy dzisiaj do Państwa i do tej części klasy politycznej, która nie widzi potrzeby funkcjonowania Instytutu Pamięci Narodowej i uznaje, że IPN powinien zajmować się innymi sprawami, a nie badaniem, poszukiwaniem zbrodni niemieckiego nazizmu, z propozycją podsumowania ponad 20 lat naszej działalności. Chcemy pokazać czym zajmuje się IPN i jakimi sukcesami w kategorii narodowej pamięci, świadomości historycznej możemy się pochwalić – mówił podczas konferencji prezes IPN. – To nie jest wyłącznie moja zasługa jako prezesa IPN, ale to też zasługa moich poprzedników, a przede wszystkim codzienna praca 2500 pracowników, wybitnych specjalistów w wielu dziedzinach, nie tylko historycznej, ale też archeologicznej, edukacyjnej i badawczej – zaznaczył.

Instytut od ponad dwudziestu lat z sukcesem i zaangażowaniem realizuje swoją misję badawczą, edukacyjną, upamiętniającą i archiwalną w kraju i poza granicami. Podczas konferencji prezes IPN przedstawił najważniejsze osiągnięcia poszczególnych pionów Instytutu.

– Dla nas najważniejsza jest pamięć. W Instytucie Pamięci Narodowej pracują pasjonaci historii, ludzie, którzy swoje zawodowe życie od ponad 20 lat poświęcili tej instytucji i każdego dnia służą polskiej prawdzie historycznej i pamięci – podkreślił dr Karol Nawrocki.

Podsumowując osiągnięcia IPN prezes Instytutu poinformował m.in., że Biuro Poszukiwań i Identyfikacji zidentyfikowało do tej pory 220 ofiar reżimów totalitarnych sowieckiego komunizmu i niemieckiego nazizmu, w tym 70 osób z Łączki. – W najbliższy piątek w Belwederze odbędzie się kolejna konferencja identyfikacyjna, na której poznacie państwo kolejne nazwiska osób, o które Biuro Poszukiwań i Identyfikacji, IPN jako jedyna instytucja w państwie polskim upomina się, przywraca im tożsamość, chowa ich, wręcza noty identyfikacyjne ich rodzinom, które od ponad 80 lat czekają na to, aby móc pochować swoich bliskich – powiedział. Zwrócił uwagę, że IPN dysponuje unikalną, największą na świecie bazą genetyczną ofiar totalitaryzmów z lat 30., 40. i 50. XX wieku.

Od roku 2016 roku Instytut stworzył 596 nowych upamiętnień – polskich bohaterów z wojny polsko-bolszewickiej, z okresu II RP, z roku 1939 i bohaterów zamordowanych przez reżim komunistyczny. Wykonano 75 remontów, przeprowadzono ponad 100 ekshumacji z grobów wojennych.

IPN dysponuje wyjątkowym zbiorem dokumentów – ponad 93 kilometrami akt, w tym 39 milionami fotografii. Prowadzi Centrum Informacji o Ofiarach II wojny światowej. Realizuje także projekt Archiwum Pełne Pamięci, w ramach którego opiekuje się, digitalizuje i przyjmuje do swojego zbioru dokumenty i pamiątki po osobach, które trafiły w różne zakątki świata. Do tej pory przekazało je ponad 1600 darczyńców. Instytut Pamięci Narodowej nie zapomina także o tych, którzy wywalczyli nam wolność: o działaczach dawnej opozycji antykomunistycznej. Dla nich, z inicjatywy IPN, zostało ustanowione specjalne odznaczenie: Krzyż Wolności i Solidarności, które otrzymało blisko 8 tysięcy osób.

Do tej pory trafiło do IPN blisko pół miliona złożonych oświadczeń lustracyjnych. Procesowej ocenie poddano ponad 138 tys. osób. IPN znalazł dotąd ponad 1500 kłamców lustracyjnych.

Jednym z zadań Instytutu jest edukacja, rocznie IPN przeprowadza około 9 tys. lekcji, organizuje warsztaty, rajdy, konkursy i projekty. Wydał ponad 30 gier edukacyjnych, w tym słynną „Kolejkę”. Zatrudnia około 200 wybitnych naukowców, specjalizujących się w historii XX wieku, zorganizował ponad 900 konferencji, wydaje sześć ważnych periodyków historycznych.

Prokuratorzy IPN przeprowadzili do tej pory ponad 25 tys. postępowań karnych, wnieśli ponad 300 aktów oskarżenia przeciwko ponad 500 osobom.

Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej do tej pory wydało ponad 3500 publikacji, w tym 150 wydawnictw w językach obcych, 500 książek dostępnych jest bezpłatnie w Internecie.

Od kilku miesięcy w Instytucie działa Biuro Nowych Technologii, które przygotowało „Grę Szyfrów” – pierwszą historyczną, fabularną grę komputerową, w którą zagrało już ponad 441 tysięcy osób. Gra odnotowała ponad 12 milionów wyświetleń.

Trudną historię Polski ze sceny artystycznej opowiada Biuro Wydarzeń Kulturalnych, które organizuje wiele wydarzeń i koncertów. Do tej pory odbyło się 16 koncertów, w których wzięło udział tysiące ludzi.

W IPN działa także Biuro Przystanków Historia (39 placówek w Polsce, 10 za granicą) oraz Biuro Współpracy Międzynarodowej, które m.in. zajmuje się reakcją na dyfamacje. Ponad 150 razy musiało reagować na niezgodne z prawdą, zniesławiające Polskę publikacje w międzynarodowych mediach.

Nowym przedsięwzięciem jest międzynarodowy kilkuletni projekt „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”, opowiadający o wkładzie Polaków w wolną Europę. Zadaniem, które stoi przed IPN jest zorganizowanie Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL.

Na zdjęciu: Konferencja prasowa prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Karola Nawrockiego prezentująca dokonania IPN – Warszawa, 20 lipca 2022. Fot. Sławek Kasper (IPN)

Źródło: Instytut Pamięci Narodowej (ipn.gov.pl)