W sobotę 23 września na dworcu kolejowym w Bezdanach w rejonie wileńskim na Litwie, odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej, poświęconej 115. rocznicy akcji pod Bezdanami, przeprowadzonej przez członków Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej i dowodzoną przez Józefa Piłsudskiego.

Podczas tej akcji, która odbyła się 26 września 1908 roku, dokonano napadu na rosyjski pociąg. Zdobyte 200 tys. rubli umożliwiły Józefowi Piłsudskiemu prowadzenie dalszej działalności niepodległościowej w ramach Związku Walki Czynnej i Strzelca.

Odsłonięcia tablicy dokonał szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk i ambasador RP na Litwie Konstanty Radziwiłł.

„W hołdzie Józefowi Piłsudskiemu i jego towarzyszom z Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej uczestnikom akcji ekspropriacyjnej wymierzonej przeciwko rosyjskiemu zaborcy przeprowadzonej 26 września 1908 r. na stacji kolejowej w Bezdanach. Czyn ten i zdobyte fundusze przeznaczone na działalność organizacji niepodległościowych, przyczyniły się do formowania przyszłych kadr odrodzonego Wojska Polskiego i polskiej drogi ku niepodległości” – taki napis widnieje na odsłoniętej tablicy. Napisy wykonano w trzech językach: litewskim, angielskim i polskim.

Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk powiedział, że prowadząc walkę o niepodległość Polski Józef Piłsudski obrał sobie jako motto słowa, które wielokrotnie powtarzała mu jego matka. „Józef Piłsudski wspominał, że w domu rodzinnym mama mówiła mu wielokrotnie o tym, że przyjdzie kiedyś wolna Polska. Tak go wychowywała i kształtowała w umiłowniu polskiej literatury, szczególnie poezji Juliusza Słowackiego, i w umiłowaniu wolności, jako najcenniejszego daru, który Opatrzność daje ludziom narodom i państwom. I kiedy młody Ziuk pytał mamę, ale kiedy kiedy przyjdzie ta wolność, ona mu odpowiadała: Wtedy, kiedy walcząc o nią, staniemy się jej godni. Józef Piłsudski wspominał, że te słowa, powatarzane wielokrotnie przez matkę obrał sobie prowadząc walkę o niepodległość jako motto. Polska będzie wolna wtedy, kiedy będziemy jej godni, godni walcząc o nią” – mówił Kasprzyk.

W uroczystości wzięli udział członkowie polskich organizacji kombatanckich, osób represjonowanych, działaczy opozycji antykomunistycznej, ofiar represji wojennych i powojennych, w tym syn Ziemi Wileńskiej, przewodniczący Rady do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych przy Szefie UdsKiOR Bogusław Nizieński. Byli obecni przedstawiciele społeczności polskiej na Wileńszczyźnie, w tym członkowie Związku Polaków na Litwie na czele z prezesem Waldemarem Tomaszewskim, poseł do Sejmu RP Czesław Olszewski, konsul RP Irmina Szmalec, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Białymstoku dr hab. Krzysztof Sychowicz, przedstawiciele Stowarzyszenia Rodzina Ponarska na czele z prezes Marią Wieloch.

Podczas sobotniej uroczystości w Bezdanach szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk uhonorował medalami Pro Bono Poloniae oraz Pro Patria osoby posiadające szczególne zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o Niepodległość Ojczyzny.

Podniosły charakter uroczystości nadała asysta honorowa z Batalionu Reprezentacyjnego Wojska Polskiego oraz Orkiestra Reprezentacyjna Wojska Polskiego, która wykonała m. in. ulubioną pieśń Józefa Piłsudskiego „My Pierwsza Brygada…”.

Fot. Twitter.com/UdSKiOR