Konferencja odbędzie się w czwartek 23 lutego 2023 r. w Sali Kolumnowej Sejmu RP w Warszawie.

Wydarzenie objęła patronatem honorowym Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek. Organizatorem konferencji jest Instytut Pamięci Narodowej.

W kontekście zbliżającej się rocznicy rosyjskiej agresji na Ukrainę ważne jest przypomnienie o imperialnych tradycjach Rosji i represjach o charakterze ludobójczym, które są zjawiskiem starszym, niż sowiecki komunizm. Imperializm sowiecki zintegrował tradycje Rosji carów z bolszewizmem, rozszerzając swój zasięg na pół Europy, napawając się dumą wielkością swoich dokonań. Towarzyszyły temu brutalny terror i eksterminacja miejscowej ludności, sprzeciwiającej się sowieckiemu panowaniu. Współczesny imperializm rosyjski kwestionuje bowiem podstawy suwerenności i integralności terytorialnej państw naszego regionu. Przywołując hekatombę narodów Europy Środkowo-Wschodniej oddajemy cześć ofiarom imperializmu sowieckiego i rosyjskiego.

Konferencję rozpocznie panel z udziałem zagranicznych gości z krajów połączonych z Polską wspólnotą losów historycznych i priorytetów geopolitycznych. Jego celem jest pokazanie walki narodów naszego regionu z ekspansją Rosji na inne państwa. Dla nich i dla Polski była to zawsze kwestia przetrwania i zachowania swojej tożsamości. Poruszone zostaną m.in. zagadnienia dotyczące prób utworzenia pod egidą Polski bloku państw sprzymierzonych między Bałtykiem a Morzem Czarnym w celu powstrzymania ekspansjonizmu rosyjskiego. Nie zabraknie również tematów związanych ze zbrodniami popełnionymi przez reżim sowiecki. Mord dokonany w Katyniu oraz wiele innych zbrodni wpisuje się w przestępczą logikę i ciągłość imperialnej tradycji, czego tragicznym potwierdzeniem są zbiorowe mordy w Buczy i Iziumie, a także wywózki Ukraińców w głąb Rosji. Naszym obowiązkiem jest ciągłe przypominanie o tym, a także przywracanie pamięci o ofiarach zbrodni oraz dawanie świadectwa prawdzie. Konferencja odbędzie się 23 lutego 2023 r. w Warszawie, w Sali Kolumnowej Sejmu RP (ul. Wiejska 4/6/8). Wstęp za zaproszeniami.

Wydarzenie będzie transmitowane na kanale iTV Sejm.

Program konferencji:

10.00 – 10.30 otwarcie konferencji

Panel I

10.30 – 10.50 Obrona suwerenności Ukrainy w latach 1917–1921 – prof. dr hab. Yuri Shapoval (Narodowa Akademia Nauk Ukrainy)

10.50 – 11.20 Sojusz polsko-ukraiński 1920 r. – dr hab. Mirosław Szumiło, prof. UMCS (Instytut Pamięci Narodowej)

11.20 – 11.40 przerwa

11.40 – 12.00 Walka państw bałtyckich z bolszewizmem o niepodległość 1918–1920: przypadek Łotwy – prof. Ēriks Jēkabsons (Uniwersytet Łotwy w Rydze)

12.00 – 12.20 Walka narodów Zakaukazia o obronę suwerenności 1917–1921 – prof. Mikheil Bakhtadze (Uniwersytet Państwowy im. Iwane Dżawachiszwilego w Tbilisi)

12.20 – 12.50 dyskusja

12.50 – 13.30 przerwa

Panel II

13.30 – 13.50 „Operacja polska” NKWD i represje wobec Polaków w ZSRS w latach 30. XX w. – dr Maciej Wyrwa (Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego)

13.50 – 14.10 Sowieckie zbrodnie wobec obywateli polskich w latach 1939–1944 – dr hab. Sławomir Kalbarczyk (Instytut Pamięci Narodowej)

14.10 – 14.30 Zbrodnie sowieckie w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1989 – dr hab. Mieczysław Ryba, prof. KUL (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II)

14.30 – 15.00 dyskusja, podsumowanie obrad

Źródło: IPN