Pułkownik Wojska Polskiego Weronika Sebastianowicz jest osobą legendarną. Jej ofiarna służba na rzecz zachowania pamięci, pomoc środowisku kombatantów, ofiarne i godne reprezentowanie polskiego społeczeństwa na Białorusi czyni z niej osobę wyjątkową i zasłużoną.

Urodziła się 15 listopada 1931 r. we wsi Pacewicze (koło Mostów, w ówczesnym powiecie wołkowyskim) jako córka Józefa Oleszkiewicza, inżyniera dróg i mostów.

W czasie okupacji sowieckiej i niemieckiej była żołnierzem Armii Krajowej, została oficjalnie zaprzysiężona w wieku 13 lat. Wtedy też otrzymała pseudonim Różyczka. W 1945 r. została zaprzysiężona jako członek Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość i kontynuowała walkę w Obwodzie AK Wołkowysk należącym do Inspektoratu Grodzieńskiego AK do swojego aresztowania w dniu 7 kwietnia 1951 r. Ostatnie tygodnie przed zatrzymaniem ukrywała się. Krótko po wojnie został aresztowany jej ojciec, a kilka tygodni po niej samej także jej matka, również członkowie podziemia.

Po uwięzieniu była torturowana. Wyrokiem z 22 sierpnia 1952 r. została skazana na karę 25 lat pozbawienia wolności, pozbawienie praw publicznych na 5 lat i konfiskatę mienia, ale wyrokiem z 13 lipca 1955 r. karę skrócono do 10 lat pozbawienia wolności. Ostatecznie wróciła z zesłania do Workuty w 1955 r. Gdy przebywała w łagrze, poległ jej brat Antoni, który wciąż walczył w podziemiu WiN, a otoczony przez sowiecką obławę, popełnił samobójstwo. Po powrocie z łagru Weronika pracowała fizycznie wraz z całą rodziną jako robotnicy niewykwalifikowani.

Podjęła próbę repatriacji do Polski, ale odmówiono jej prawa wyjazdu. Od początku lat 90.-tych działa w organizacjach polskich, m.in. jest prezesem nieuznawanego przez białoruskie władze Stowarzyszenia Żołnierzy AK na Białorusi działającego przy Związku Polaków na Białorusi.

W 2012 r. została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność społeczną i kombatancką”. 12 listopada 2015 r. otrzymała Nagrodę Międzynarodową „Świadek Historii” przyznaną przez Instytut Pamięci Narodowej w pierwszej edycji. W 2018 r. została odznaczona medalem „Pro Bono Poloniae”. W 2020 r. otrzymała nagrodę „Semper Fidelis” przyznaną przez Instytut Pamięci Narodowej.

W czerwcu 2013 r. została przez Sąd Rejonowy w Szczuczynie skazana na karę grzywny za zorganizowanie „nielegalnego zgromadzenia”. Sprawa dotyczyła uroczystości, która odbyła się 12 maja tego roku w Raczkowszczyźnie. Podczas niej ustawiono i poświęcono krzyż upamiętniający śmierć ostatniego dowódcy polskiego podziemia niepodległościowego na Białorusi podporucznika Anatola Radziwonika, który zginął w 1949 r. podczas sowieckiej obławy. W czerwcu 2014 r. stanęła przed sądem w Grodnie sądzona za zbiórkę świątecznych paczek dla AK-owców.

1 marca 2016 r. została awansowana do stopnia majora w stanie spoczynku, a 1 marca 2017 r. do stopnia pułkownika.

Mieszka w mieście Skidel k. Grodna.

W 2012 r. powstał film dokumentalny opowiadający historię Weroniki Sebastianowicz pt. „Pani Weronika i jej chłopcy” w reżyserii Artura Pilarczyka.

Fot.: Weronika Sebastianowicz (ipn.gov.pl)