30 listopada minęła 90. rocznica urodzin śp. ks. prof. Romana Dzwonkowskiego. Ks. Dzwonkowski, kapłan i uczony oddany bez reszty duszpasterstwu Polaków na Wschodzie, niósł pomoc naszym rodakom w Związku Sowieckim jeszcze w czasach, gdy działalność ta wymagała osobistej odwagi i wymagała podjęcia świadomego ryzyka. Był w gronie założycieli Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, pełnił funkcję jego członka Rady Krajowej.

Roman Dzwonkowski urodził się 30 listopada 1930 roku w Dzwonku. To polski rzymskokatolicki duchowny, pallotyn, socjolog, profesor nauk społecznych, nauczyciel akademicki.

W 1957 r. przyjął święcenia kapłańskie. W 1961 r. ukończył studia na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1966 r. uzyskał na tej uczelni stopień doktora. Następnie habilitowany w 1984 r. W 2001 r. otrzymał tytuł naukowy profesora. Członek Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności. Specjalista historii Kościoła katolickiego w ZSRR i socjologii grup etnicznych.

Został wykładowcą na KUL oraz w Wyższym Seminarium Duchownym w Ołtarzewie. W latach 1994-2001 wykładał także w seminarium duchownym w Gródku Podolskim na Ukrainie. Był publicystą m.in. Radia Maryja. Działał w składzie Komitetu Obrony Dobrego Imienia Polski i Polaków.

Ksiądz Profesor Roman Dzwonkowski, kapłan i uczony oddany bez reszty duszpasterstwu Polaków na Wschodzie, niósł pomoc naszym rodakom w Związku Sowieckim, jeszcze w czasach, gdy działalność ta wymagała osobistej odwagi i wymagała podjęcia świadomego ryzyka. Jako jeden z 87 założycieli, był przy narodzinach Stowarzyszenia Wspólnota Polska” i stał się dla powstającej organizacji skarbnicą wiedzy o środowiskach polskich poza wschodnią granicą. W 1990 r. został wybrany do Rady Krajowej Stowarzyszenia pierwszej kadencji.

Ksiądz Profesor Dzwonkowski całą swoją naukową działalność związał z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, badając dzieje Kościoła katolickiego na Wschodzie, poddając naukowej refleksji jego aktualną kondycję i rysujące się perspektywy. Wiele wysiłku poświęcił badaniu myśli Jana Pawła II, w tym szczególnie wystąpień Ojca Świętego do Polonii, które zgromadził we wznawianej przez „Wspólnotę Polską” publikacji.

Szczególną troskę Księdza Profesora Dzwonkowskiego budziła od lat sytuacja Polaków – wiernych Kościoła katolickiego na Wschodzie. Trudny i niekiedy bolesny problem obecności języka polskiego w liturgii, był przez Księdza Profesora niejednokrotnie publicznie podnoszony, a zranieni w swych uczuciach wierni mogli liczyć na jego zrozumienie i empatię i pomoc. Z jego inicjatywy, te skomplikowane problemy stawały się także przedmiotem zabiegów Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.

Prof. dr hab. Piotr Jaroszyński tak opisuje twórczość księdza Dzwonkowskiego:

„Ks. prof. Roman Dzwonkowski jest autorem licznych publikacji poświęconych Polsce i Polakom żyjącym poza granicami obecnej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa Kresów. Można śmiało powiedzieć, że jest to dorobek unikalny, a jego Autor to bez wątpienia nestor literatury kresowej. W swej twórczości ks. Profesor Dzwonkowski potrafi łączyć rzetelną wiedzę z przenikliwym zmysłem obserwacyjnym oraz – co nie jest bez znaczenia – z talentem literackim. Dzięki temu wszystkie pozycje Ks. Profesora czyta się zarówno z dużym zaciekawieniem jak i wielką przyjemnością. A gdy dziś obserwujemy coraz większe otwarcie wielu państw i społeczności na Polskę i polskość, to tym bardziej wydaje się uzasadnione dalsze drążenie problematyki kresowej, dzięki czemu swoje horyzonty poszerzają zarówno Polacy w kraju i za granicą, jak i te narodowości, które dawniej odnajdywały swoje miejsce w obrębie Rzeczypospolitej. Nie ma dziś autora, który tak wnikliwie i przez tyle lat (50!), rzetelnie i z zamiłowaniem przybliżałby Polskę, Polaków i polskość na kresach i w innych krajach jak Gruzja, Kazachstan czy Rosja, w których wielu Polaków, często wbrew własnej woli się znalazło, w których musieli stawić czoła wielu przeciwnościom, a jednak polskość zachować. Pomagała w tym z jednej strony dziedzictwo wspaniałej kultury polskiej, a z drugiej Kościół Katolicki, który dla wielu naszych rodaków pozostawał jedyną ostoją polskości”.

W 2018 r. ksiądz profesor Roman Dzwonkowski został uhonorowany przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” nagrodą imienia Profesora Andrzeja Stelmachowskiego, zaś w 2000 r. odznaczony Krzyżem Kawalerskim, a w 2010 r. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Zmarł 30 grudnia 2020 r., został pochowany na cmentarzu w Czerwinie, pow. ostrołęcki.

Na podst.: wspolnotapolska.org.pl