W Przystanku Historia IPN w Warszawie odbyła się prezentacja książki Zabici w Kalininie, pochowani w Miednoje (Убиты в Калинине, захоронены в Медном). Trzytomowe dzieło zawiera ponad 6 tysięcy not biograficznych polskich jeńców obozu w Ostaszkowie, zmarłych w niewoli lub rozstrzelanych na mocy decyzji władz ZSRR z 5 marca 1940 r. W książce opublikowano także materiały źródłowe dokumentujące zbrodnię oraz ekshumacje ofiar przeprowadzone w 1991 i 1995 r.

Książka jest efektem wieloletniej współpracy rosyjskich i polskich historyków (m.in. z Instytutu Pamięci Narodowej, Muzeum Katyńskiego, Biura Informacji i Poszukiwań Polskiego Czerwonego Krzyża). Dzięki drobiazgowym badaniom udało się odtworzyć losy i przybliżoną datę śmierci tysięcy polskich obywateli, w większości  funkcjonariuszy służb mundurowych oraz urzędników państwowych, uwięzionych po agresji ZSRR na Polskę w obozie w Ostaszkowie. W publikacji znalazły się także unikatowe zdjęcia ofiar i ich rodzin. Głównym redaktorem naukowym jest szef sekcji polskiej Stowarzyszenia „Memoriał”, Aleksander Gurjanow.

Znaczenie publikacji wykracza poza kontekst wyłącznie polski, gdyż jest przykładem pracy historycznej w klasycznym tego słowa znaczeniu. Książka zbiera wszystkie dostępne świadectwa, poprzez które przemawiają do nas ofiary i świadkowie zbrodni.  Zapełnia próżnię informacyjną w której rozpowszechniane są opinie powierzchowne i nierzetelne. Pamięć o zbrodni katyńskiej jest ważnym elementem polskiej tożsamości narodowej oraz drogą wytrwałego i pełnego poświęceń dochodzenia do prawdy, w czym nieodmiennie towarzyszą Polakom liczni Rosjanie – działacze „Memoriału”, historycy, dziennikarze i prokuratorzy.

Oprócz doskonałej warstwy faktograficznej, publikacja ma również ogromną wartość sentymentalną dla rodzin ofiar, które przez które przez wiele lat nie mogły poznać losów swoich bliskich. Dzięki pracy rosyjskich historyków, we współpracy z ich polskimi kolegami, potomkowie pomordowanych mogli poznać przybliżoną datę ich śmierci.

Publikacja jest dostępna bezpłatnie na stronach internetowych Stowarzyszenia Memoriał:

https://www.memo.ru/media/filer_public/db/6b/db6bd42e-9210-4d68-a420-e8864be5194e/mednoe_t1.pdf  – tom 1

https://www.memo.ru/media/filer_public/63/45/63459530-a889-48ab-919e-e592bda63d42/mednoe_t2.pdf  – tom 2

https://www.memo.ru/media/filer_public/1d/35/1d35faca-c978-46ac-b56d-52cd390705c2/mednoe_t3-ispr.pdf  – tom 3

 Należy podkreślić, że publikacja stanowi kolejną pracę Stowarzyszenia Memoriał po „Zabitych w Katyniu”, w której podjęto wysiłek przedstawienia każdego z obywateli Polski rozstrzelanych przez NKWD wiosną 1940 r.

 Zapis wideo ze spotkania dostępny jest na stronie internetowej Instytutu Pamięci Narodowej: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/79782,Spotkanie-autorskie-z-dr-Aleksandrem-Gurjanowem-Warszawa-23-pazdziernika-2019.html.

Źródło: www.minsk.msz.gov.pl